Dropbox, OneDrive, GDrive, GitHub ve Archive.org Türkiye’de Engellendi
Bildiğiniz gibi Google Drive, Dropbox, OneDrive, Archive.org ve GitHub ülkemizde erişime engellendi. Yasağı yorumlayanlar arasında Artistanbul ekibinden Ali Işıngör’ün de bulunduğu Hürriyet Gazetesi haberini sizlerle paylaşıyoruz:
Dünya’nın en yaygın üç bulut depolama servisi olan Google Drive, Dropbox ve OneDrive ile yazılımcıların en büyük paylaşım ağı GitHub ve internet arşivi Archive.org’a erişim engellendi. “İdari tedbir” kararı milyonlarca vatandaşı doğrudan etkiliyor. Tepkiler üzerine Google Drive üzerindeki erişim engeli dün gece kaldırıldı.
Bulut depolama servislerine getirilen erişim engeli nedeniyle Türkiye’de bu hizmetleri kullanan vatandaşlar, şirketler ve hatta devlet daireleri, web üzerinde sakladıkları dosyalarına erişemiyor. Bu siteler, internet trafiğinin ulusal düzeyde engellendiğini gösteren “SSL” hatası veriyor.
Dünya’da Haber Oldu
Dünya’nın en büyük teknoloji sitelerinden Slashdot ve The Next Web erişim engeli kararını İngilizce haber yaptı. Türkiye’de sosyal medyada da karara büyük tepki var. Resmi açıklama olmasa da, kararın, RedHack’in sızdırdığı iddia edilen belgeler nedeniyle alındığı öne sürülüyor.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz’e göre bu durum Türkiye’nin yüzde 99’unun dosyalarına erişememesi anlamına geliyor.
Akdeniz bu engellemelerin de AİHM kararları ile Anayasa Mahkemesi’nin yakın dönem Twitter ve YouTube kararları ışığında sadece sansür olarak tanımlanabileceğini belirterek şu ifadeleri kullandı: “BTK’nin verdiği idari tedbir kararı ve arkasından 48 saat içinde Sulh Ceza Hâkimi tarafından verilecek olan onaylama kararlarına engellenen şirketler ve bu sistemlerin kullanıcıları tarafından itiraz edilebilir. Biz bu kararlara itiraz etmek için hazırlığa başladık ve bu engellemeler devam ederse kullanıcı sıfatı ile itiraz edeceğiz ve hukuki süreci başlatacağız.”
Archive.org Servisine Kelepçe
İnternet sitelerinin ortak belleğe kaydedilmiş eski görünümlerini barındıran Archive.org da dün engellendi. EngelliWeb’in kayıtlarına göre 10 Ekim itibariyle Türkiye’de engellenen site sayısı 114 bin 257’ye ulaştı.
Google Drive üstündeki yasak dün gece kalksa da, bilişim sektöründe “alternatifsiz” olarak görülen GitHub’a erişim engeli yazılımcıların elini kolunu bağlamış durumda.
hurriyet.com.tr’ye konuşan yazılımcıların görüşleri şöyle:
Ali Işıngör: POS Cihazlarını Bile Etkiler
“Şirketim yaklaşık 5 yıldır çeşitli Avrupa Birliği ülkelerinin Türkiye ve Türkiye dışındaki Schengen vize otomasyonunu yapıyor. Avrupa Birliği’nin pek çok ülkesinin kullandığı kritik bir yazılımın Türkiye’de geliştiriliyor olması, bence önemlidir.
GitHub, vize otomasyon sisteminden callcenter yazılımına, randevu alınan web sitesinden vize merkezlerindeki operatörlerin önündeki ekranlara kadar uzanan tüm yazılımların kaynak kodlarını barındırdığımız yer. Sadece bizim değil, Avrupa Birliği’nin binlerce yazılımı da burada tutuluyor.
GitHub’a erişimin engellenmesi, sadece finans sektörünü ya da mağazalardaki on binlerce POS cihazını etkilemeyecek. Pazartesi sabahı Avrupa’ya vize alacak insanlar da bundan etkilenebilir. Bilmiyorum aynı nedenden mi ama Emniyet Genel Müdürlüğü’nün e-pasaport portalı da çalışmamaya başladı. Bu sabah söz konusu GitHub engellemesinden kimsenin etkilenmemesi için önlemlerimizi almaya çalışıyoruz.”
Fatih Kadir Akın: Bir An Evvel Düzeltilmeli
“GitHub dediğimiz sistem aslında basitçe bir dosya depolama sistemi. Dropbox ya da diğer dosya depolama sistemlerinden farkı ise özellikle yazılımların oluşmasını sağlayan kodları saklaması ve bunları zamana ve kişiye göre versiyonlaması. Bu yüzden yazılım projeleri bu versiyonlama sistemi üzerinde geliştiriliyor, çünkü bir dosya değiştiğinde -eğer hata olursa- hemen bir önceki haline çevirebiliyorsunuz. Ayrıca bir değişikliği kimin yaptığını takip edebiliyorsunuz, bu da her yazılan kodun kontrol altında olmasını sağlıyor. Bu açıdan yazılımlar için önemli bir sistem.
GitHub’ın en önemli bir diğer özelliği ise kullanıcıların istedikleri dosyaları herkese açık olarak paylaşabilmeleri. Mesela Google’da yazılım geliştiren bir yazılımcının kodlarını açık olarak görebiliyorsunuz ya da sizin yazdığınız bir kodu eğer GitHub’da yayınlarsanız diğer birçok mühendis ve yazılımcı görebiliyor ve kullanabiliyor. Bu da bizim bir yazılımcı olarak hem global bilgiden yararlanmamızı hem de diğer insanlara teknolojimizi tanıtabilmemizi sağlıyor. Başka bir açıdan, bilim camiasında Science dergisi neyse, yazılım camiasında da GitHub odur.
Bugün GitHub’ın engellenmesi Türkiye’de ve dünyada geliştirilen web sitelerinin, mobil uygulamaların, üniversite çalışmalarının, mühendislik öğrencilerinin ödevlerine kadar geniş bir kapsamı derinden etkiledi.
Bir diğer önemli nokta ise şu: turkiye.gov.tr’nin de dahil olduğu kurumların, devlet ve özel bankaların, belediyelerin, bakanlıkların sitelerinin ve mobil uygulamalarının çoğu (neredeyse hepsi) GitHub’da yayınlanmış olan yazılımları kullanarak çalışmakta. Bu dolaylı olarak bu hizmetleri kullanan tüm vatandaşları da olumsuz olarak etkilemekte.
Vatandaşların çoğu farkında olmasa da tüm bilişim altyapısı ve dünya üzerinde edinilmiş büyük bir bilgi veritabanına erişimimiz kaybolmuş durumda ve bunun bir an evvel düzeltilmesi gerekiyor.”
Emre Yılmaz: Sadece O Depo Engellenmeliydi
“GitHub yazılım geliştiriciler için ‘Git’ denen teknoloji altyapısıyla açık kaynak ve/veya gizli olarak kendi yazılımlarının kaynak kodlarını sakladıkları, her an güncelleme için ulaştıkları, birbirlerinin kodlarını inceleyebildikleri bir sitedir. Hemen hemen her yerde kullanılan projelerin kaynak kodlarının bulunduğu Github’ın Türkiye’den erişime kapatılmasını; illegal işler yapan bir kahvehanenin kapatılmak yerine tüm kahvehanelere girişin polisler aracılığı ile engellenmesine benzetiyorum.
Github her yazılımcının kendi depolarını barındırdığı bir ortak alandır. İllegal bir depo oluştuğunda Github yönetimine ulaşılıp sadece o deponun kapatılması ve/veya sadece o deponun bağlantısına erişimin engellenmesi daha doğru olabilirdi.”
Kaynak: Hürriyet Gazetesi (10 Ekim 2016)