Gaziantep’den Zekâ Gücü Rüzgârı Geçti!

2016 yılında çocukları teknoloji ile buluşturmak için başlatılan Zeka Gücü Projesi kapsamında, Gaziantep ilindeki eğitimimizi başarıyla tamamlamış olmaktan gurur ve mutluluk duyuyoruz.

Gaziantep Nuray Tuncay Kara BİLSEM’de 1 hafta süren eğitime değinmeden önce, sizlere biraz Zekâ Gücü Projesi‘nin yıllar içerisinde geldiği noktadan bahsetmek isterim.

 

Zekâ Gücü Projesi’nin geldiği nokta

Turkcell tarafından başlatılan ve çözüm ortağı olarak yükleniciliğini üstlendiğimiz Zekâ Gücü Projesi’nde; üstün yetenekli öğrencileri teknolojiyle tanıştırarak öğrencilerin bu alanda meraklarını celbetmeyi hedefliyoruz. Yetenekli öğrencileri erken safhalarda tespit ederek kendi yeteneklerinin geliştirmek konusunda onları cesaretlendirmeyi ve bu vesileyle gençleri Maker Hareketi ve Endüstri 4.0’ın şekillendireceği yarının dünyasına hazırlamayı amaçlıyoruz.

Proje kapsamında;

• Zekâ Gücü Projesi, Türkiye’nin 81 ilinde yer alan 150’yi aşkın BİLSEM’de eğitim alan 50.000’den fazla öğrenciyi kapsamak üzere başlatıldı ve projenin üçüncü yılında sunulan olanaklardan tüm öğrencilerin yararlanması için evrildi.
• Bu kapsamda bu güne kadar 34 ilde toplam 45 Zekâ Gücü Laboratuvarı kurularak, bu laboratuvarlarda üç boyutlu yazıcılardan sensör kitlerine, dizüstü bilgisayarlardan akıllı tahtalara kadar öğrencilerin ve okulun ihtiyaç duyulabileceği tüm araç gereçler mevcut hale getirildi.
• Türkiye’nin dört bir yanındaki Zekâ Gücü Laboratuvarları’nda öğrencilere yüzyüze teknoloji eğitimleri verildi ve verilmeye devam ediliyor.
• Yüzyüze ulaşamadığımız öğrenciler için, projeye yönelik eğitim veren bir uzaktan eğitim sistemi (LMS) hayata geçirildi. Bu sistemde şu ana kadar toplam 17 eğitim yer alıyor ve buradaki eğitimler sürekli güncellenerek yeni eğitimler eklenmeye devam ediyor. 2019 yılından itibaren Zekâ Gücü eğitimleri, Türkiye’nin ilk ve orta eğitim kurumlarındaki yaklaşık 18 milyon öğrenciye açık hale getirildi.
• Bu süreç içinde Zekâ Gücü web sitesi ile Android ve iOS mobil uygulamalarını kullanan 55 bin öğrenci, uzaktan eğitim portalında yer alan eğitim müfredatlarını 5 milyondan fazla kez görüntüledi.
• Bugüne kadar 81 ilde, 30 bine yakın öğrenciye tamamen Türkiye’de geliştirilmiş olan Turkcell Maker ve Kodlama kitleri dağıtıldı. Bu kite sahip öğrenciler, internet üzerinden 240 bin saati aşkın robotik ve kodlama eğitimi aldılar.
• Turkcell’in okullara kurduğu Zekâ Gücü Laboratuvarları’nda eğitim gören öğrenciler, 2019 yılı başı itibariyle ulusal ve uluslararası yarışmalarda 40’dan fazla ödül ve şampiyonluk kazandılar.

 

Gaziantep Nuray Tuncay Kara BİLSEM’de eğitim

Zekâ Gücü Laboratuvarı’na ilk girdiğimde ufak bir sürprizle karşılaştım. Karşımda sabah mahmurluğu üzerinde ve meraklı minik öğrencileri bulmayı beklerken birden bire sınıfın tamamını dolduran öğretmenlerle karşılaştım. Henüz ne olduğunu anlamaya fırsat bulamadan öğretmenlerin “Hadi hocam ne zaman başlıyoruz eğitime?” sorusuyla ikinci bir şaşkınlık yaşadım. Kem küm demeye fırsat kalmadan okul müdürü Hayri ÖZASLAN sınıfa gelerek, eğitim olacağını duyan öğretmenlerin öğrencilerden daha fazla heyecanlandıklarını ve bu eğitimi kısa da olsa kendilerinin de almak istediklerini belirtti. Biz de ne yapalım, çok değerli meslektaşlarımızı kıracak halimiz olmadığımız için gırgır şamata eşliğinde öğlene kadar güzel bir eğitim gerçekleştirdik.

Öğlenden sonra ise asıl eğitim grubumuz olan BİLSEM öğrencileri sınıfa geldi. Tanışmanın ardından öğrencilerden bugüne kadar yaptıkları projeleri anlatmalarını istedim. Açıkçası beni çok mutlu eden, daha çok edebiyat ve tarih ağırlıklı projeler gerçekleştirdiklerini gördüm.

 

Edebiyat-ı Şahane kutu oyunu

Edebiyat-ı Şahane, 11. sınıf öğrencisi İbrahim’in Monopoly oyunundan esinlenerek içerisinde tam 914 adet edebiyat sorusu bulunan bir kutu oyunu projesi. Bu oyunda, oyun tahtası üzerinde atılan zar kadar ilerleyip, üstüne geldiğiniz istasyonlarda karşınıza çıkan renge göre bir kart çekiyorsunuz. Çektiğiniz bu kartta sizi bir adet edebiyatla ilgili soru karşılıyor ve eğer soruyu doğru bilirseniz oyunda ilerlemeye devam ediyorsunuz. Oyunda, bazı kartların altında yer alan 3 adım ilerle, başlangıca git gibi ödülleri de kazanabiliyorsunuz. Diğer öğrenciler cevabı kontrol edebilmesi için o sorunun cevabı kartın içinde ayrı bir bölmede geliyor.

İbrahim bu projesi ile TÜBİTAK’da dereceye girmiş ve aynı zamanda oyun için hazırladığı tüm soruları paylaştığı, Android platformu için bir mobil uygulama da geliştirmiş.

 

Seyr-ü Edebiyat Projesi

 

İbrahim’in ikinci projesi, yine edebiyat üzerine hazırladığı bir internet sitesi projesi. Bu proje için Seyr-ü Edebiyat (www.seyruedebiyat.com) adında bir internet sitesi hazırlayan İbrahim, Türkiye’nin 81 ilindeki önemli edebiyat eserlerini, o ilin edebiyatçılarını ve o ilin edebiyata dair tarihine il il ulaşabileceğiniz bir edebiyat platformu oluşturmuş. İbrahim TÜBİTAK’da dereceye giren bu proje için Gaziantep Belediyesi ile görüşmeye başlayarak projenin yangınlaşması için çalışmalarına devam ediyor.

 

Gaziantep kitabelerinin dili projesi

11. sınıf öğrencisi olan Deniz, Gaziantep’teki unutulmaya yüz tutmuş bir takım tarihi yapıları, Gaziantep Üniversitesi Tarih Bölümü ile Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile yaptığı ortak araştırmalarla 3B modellerini çıkarmış ve bu modellerin tüm tarihi belgelerini bir Android uygulamasında toplamış. Deniz yaptığı 3B modellere NFC etiketleri ve kare kod baskıları (QR kod) ekleyerek sanki bir müzede geziyormuş gibi cep telefonunuzdan kare kod veya NFC etiketini okutarak ilgili tarihi yapının tüm özelliklerine ulaşmanızı sağlamış. Bununla da yetinmeyen Deniz, bu belgelerin stüdyo ortamında Osmanlı Türkçesi, Türkçe ve İngilizce dillerinde seslendirilmesini sağlayarak, projenin görme engelli bireylerin hizmetine sunmuş.

Deniz’in bu projesinin TÜBİTAK başta olmak üzere birçok yerden dereceye girdiğini belirtmemize gerek yok sanırım.

 

Yüz tanıma sistemiyle çalışan turnike projesi

Okulda yine 11. sınıf öğrencileri olan Furkan ve Mehmet Şah, çıkış amacı 65 yaş üstü bireylerin toplu taşıma araçlarına kartsız binebilmesi olan ve MS Visual Studio geliştirme ortamında Python kütüphanelerini kullanarak yüz tanıma sistemli turnike projesi geliştirmişler. Projenin turnike kısmını Arduino geliştirme kartı ile hazırlayan öğrenciler, öğretmenleri ve yakın çevreleri tarafından  ilgi gören projeleri için TÜBİTAK bölge yarışmasına başvuruda bulunmuşlar. Yarışma sonucunu bekleyen öğrenciler prototipi sorunsuz çalışan projelerini bir adım daha öteye taşıyabilmek ve yalnızca 65 yaş üstü bireylerin değil, tüm toplu taşıma aracı kullanan bireylerin hizmetine sunabilmek için Gaziantep Belediyesi ile görüşme hazırlıkları yapıyorlar.

Okulda, öğrencilerle yapılan bu yazıda bahsedemeyeceğim kadar çok proje, makale ve araştırma mevcut. Eğer daha fazla bilgiye ulaşmak isterseniz sizleri okulun resmi internet sitesine davet ediyorum.

 

Gaziantep Nuray Tuncay Kara BİLSEM öğrencileriyle yaptığımız projeler

Öğrencilerin projelerini dinledikten sonra, Zekâ Gücü Projesi’nden ve bu eğitimde neler yapacağımızdan bahsederek eğitimimize başladık. Öğrencilerle ilk olarak, lego mantığıyla kullanılan UBTech uKIT Explore kitler ile parçaları bir araya getirerek çeşitli tasarımlar yaptık. Sonrasında blok tabanlı kodlama mantığını kullanan uCode uygulamasıyla yaptığımız robot tasarımlarının programlamalarını gerçekleştirdik.

Öğrenciler uKIT ile üç farklı proje gerçekleştirdiler. Projelerden en özgün olanı, tasarımı tamamen öğrencilere ait olan insansı robot projesi oldu. Bu insansı robot, öğrenciler tarafından robotların mekanik hareket kabiliyetlerinin anlaşılması ve buna göre nasıl bir programlama mantığı kurulacağının anlaşılmasında epey faydalı oldu. Bu robot üzerinde yapılan programlama öğrencilere, bundan sonraki projelerinde de kullanabilecekleri çok önemli deneyimler kazandırdı.

Benim en çok hoşuma giden proje ise vantilatör projesi oldu. “Ne var ki bunda? Alt tarafı bir vantilatör” diyebilirsiniz ancak o vantilatörü yapan Tuğcan ve Eren’in tamamen farklı bir amacı vardı. Malumunuz Gaziantep şehri ülkemizin güneydoğusunda yer alan ve yazları kurak ve sıcak  iklime sahip bir şehrimiz. Yaz sıcaklarından bunalan Tuğcan ve Eren, şehrin farklı noktalarına yerleştirecekleri devasa boyuttaki bu vantilatörlerle şehrin üzerinde bir hava akımı oluşturmayı ve yaz aylarında bir nebze olsun tüm Gaziantep’i serinletmeyi hedefliyorlar. Şimdi siz söyleyin alt tarafı bir vantilatör mü bu proje? 🙂

 

Arduino projeleri

Eğitimlerin ikinci gününde öğrencilerle Arduino eğitimine başladık. Klasik ders anlatımından biraz sıkılan öğrenciler bir an önce Arduino kartları kurcalamak için sabırsızlanıyorlardı. Ben de dersi proje temelli öğretim ilkesine çevirerek öğrencilere Arduinoları ve tüm sensörleri vererek onları serbest bıraktım. Bu esnada öğrencilerden istediğim tek bir şey vardı. Okulda bir sonraki hafta planlanan MEB ve Turkcell katılımıyla gerçekleşecek büyük bir açılış hazırlığı vardı. Bu açılış için yine Gaziantep’te bulunan GAP Görme Engelliler Okulundan misafirlerimiz olacaktı. Öğrencilerden Arduino ile görme engelli arkadaşlarının hayatlarını kolaylaştıracak bir proje tasarlamalarını istedim ve öğrenciler bu isteğimi memnuniyetle kabul ederek çalışmalara başladılar. Çalışma esnasında yeri geldiğinde internetten araştırma yaparak yeri geldiğindeyse bana soru sorarak Arduino’yu kendileri keşfettiler. Tüm bu keşiflerden sonra ortaya birbirinden anlamlı ve güzel Arduino projeleri çıktı.

 

Görme engelliler için engel tanıyan yardımcı aparat projesi

Yiğit ve Deniz’in Arduino geliştirme kartıyla geliştirdikleri bu projede, kola takılan bir aparatla görme engelli bireylerin etraflarındaki cisimleri algıyabilmeleri amaçlandı. Sınıfta yaptığımız testlerde iyi sonuçlar veren bu proje, aynı zamanda öğrencilerin açılış için misafir olarak gelecek görme engelli arkadaşlarına bir hediyeleri olacak.

 

Görme engelliler için başka bir projemiz

Öğrencilerin aparat projesi sırasında akıllarına gelen ve tamamen özgün bir fikir olarak ortaya çıkan başka bir proje için öğrenciler yoğun bir mesai harcadılar. Proje henüz geliştirme aşamasında olduğu için maalesef sizlere bu projeden bahsedemiyorum ancak bu projenin yine TÜBİTAK yarışmalarında dereceye girme garantili olduğunu söyleyebilirim. 🙂

 

Otomatik kedi beslengeci projesi

Ked beslengeci, Helinsu’nun evinde yaşayan kedi dostu için düşündüğü ve en minik öğrencimiz Bulut ile çalışmalara başladığı bir proje. Öğrenciler, Arduino geliştirme kartı ve evdeki atık konserve kutularını kullanarak belirli zaman aralıklarında mama kabına otomatik mama döken bir kedi beslengeci tasarladılar. Tasarlanan proje okul müdürü de dahil birçok öğrencinin hoşuna gittiği için ilerleyen günlerde bu projeden bir sürü yapıp, okulun etrafındaki sokaklara bu beslengecleri bırakmayı amaçlıyorlar.

 

En güzelini en sona bıraktık!

Öğrencilerle yaptığımız projeler tabii ki bunlarla sınırlı değil ancak sürekli projelerden de bahsetmek olmaz. Eğitimin son günlerinde öğrencilere asıl sürprizi gösterdiğimde yüzlerindeki şaşkınlığı ifade etmemin bir yolunu bulamıyorum.

Bize çok uzak bir coğrafyadan, Çin’den kalkıp buralara gelen bir arkadaş, Yanshee isimli insansı robot! Bu robot, Python ile robotik kodlamanın zirvesine ulaşabileceğiniz biraz ileri seviye bir robot olmasına rağmen gerek blok tabanlı kodlamaya izin veren yapısı gerekse de içerisinde hali hazırda yer alan temel hareketleri ile (yürüme, egilme vb.) başlangıç seviyesinde de kullanıma müsait bir robot.

Biz en son ofiste halay çektirdiğimiz ve öğrencilere de deneyimlesinler diye getirdiğimiz bu robot ile öğrenciler, önce hazır temel hareketleri deneyip sosyal medyada bol bol hikâye paylaştılar. Daha sonra kod blokları ile robotun her uzvunu kendileri programlamaya başlayarak, kararlaştırdığımız birkaç senaryo üzerinden robotik kodlama mantığını iyice kavradılar.

Ben eğitimin sonunda robotu öğrencilere bırakıp İstanbul’a geri döndükten sonra WhatsApp’dan gelen aşağıdaki fotoğraflar üzerine ofiste tüm bayrakları asıp havai fişeklerle kutlamalara başladık.

   Gaziantep kalesine doğru elinde Türk bayrağı ile yürüyüşe geçen Yanshee robot!

 

Eğitimden sonraki hafta gelen düzenleme: Blog yazısında bahsettiğim büyük açılış için Gaziantep’e bu sefer daha kalabalık bir ekiple giderek güzel bir açılış gerçekleştirdik. Açılış bahanesiyle de öğrencilerle tekrar bir araya gelmenin mutluluğunu bir kez daha yaşadık. Açılış süreci ve orada yaşananlarla ilgili deneyimlerimiz, bir sonraki blog yazımızda 🙂

Eğitim ve sağlıcakla…